ទីក្រុងកាំប៉ាឡា ៖ លោក ហង់ជួន ណារ៉ុន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា និងជាតំណាងសម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃកម្ពុជា បានបន្ត ដឹកនាំគណៈប្រតិភូរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចូលរួម កិច្ចប្រជុំកំពូល លើកទី៣ នៃក្រុមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ G77 ក្រោមប្រធានបទ៖ “កុំទុកនរណាម្នាក់ចោល” (LEAVING NO ONE BEHIND) ដែលប្រព្តឹត្តិទៅរយៈពេល ២ថ្ងៃ គឺ ថ្ងៃទី២១-២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ នៅ ទីក្រុង Kampala ប្រទេសអ៊ូហ្កង់ដា។
កិច្ចប្រជុំកំពូលលើកទី៣ G77 ក្រោមប្រធានបទ “កុំទុកនរណាម្នាក់ចោល” នឹងមានការពិភាក្សា រៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាប្រឈមនានាដែលប្រទេសសមាជិកកំពុងជួបប្រទះ ផ្តោតលើវិស័យពាណិជ្ជកម្ម បច្ចេកវិទ្យា និងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព ក៏ដូចជា កំណត់គោលដៅរួមសម្រាប់ប្រទេសដែលចូលរួមទាំងអស់ផងដែរ។ កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ នឹងដើរតួនាទីជាវេទិការួមសម្រាប់រដ្ឋជាសមាជិក ដើម្បីជំរុញឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការតស៊ូមតិ ឈានទៅសម្រេចផលប្រយោជន៍រួមគ្នាលើឆាកអន្តរជាតិ ។
នាឱកាសនេះ លោក ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានចែករំលែកសារសំខាន់ចំនួន ៧ចំណុច ដែលមានខ្លឹមសារដូចខាងក្រោម ៖
(១). គោលជំហររបស់កម្ពុជា ក្នុងនាមជាសមាជិក G77 នៅតែបន្តគាំទ្រការអនុវត្តនូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព (SDGs) ដែលត្រូវបានអនុម័តក្នុងឆ្នាំ២០១៥ និង ជាការអំពាវនាវជាសាកលមួយដើម្បីលុបបំបាត់ភាពក្រីក្រ ការពារថែរក្សាភពផែនដី និងធានាថានៅឆ្នាំ ២០៣០ មនុស្សទាំងអស់ទទួលបានសុខសន្តិភាព និងវិបុលភាព។ កម្ពុជាទទួលយក និងគាំទ្ររបៀបវារៈរបស់គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព ដោយបន្ស៊ីវាជាមួយយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ និងផែនការអភិវឌ្ឍជាតិ។
(២). ក្រោយពីទទួលបានសុខសន្តិភាពក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍ កម្ពុជាទទួលបាននូវអត្រា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រចាំឆ្នាំជាមធ្យម៧% កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រពី៥០%នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៥ មកនៅត្រឹមតែ៩%នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ដោយបានផ្លាស់ប្តូរស្ថានភាពប្រទេសពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិច មកជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប។ កម្ពុជាបានពិនិត្យឡើងវិញ និងយល់ស្របថាភាគច្រើននៃគោលដៅទាំង១៧នៃគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព រួមទាំងគោលដៅទី១៨នៃការបោសសម្អាតមីនគឺកំពុងដំណើរការល្អ ទោះបីជាមានស្ថានភាពមិនប្រាកដប្រជានៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្នក៏ដោយ។
(៣). ក្នុងន័យនេះ ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ត្រូវសហការគ្នាដើម្បីថែរក្សាបរិយាកាសខាងក្រៅ ដោយធ្វើការពង្រឹងប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគី ជាមួយនឹងអង្គការពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ដែលជួយលើកកម្ពស់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិបើកចំហ កាត់បន្ថយរបាំងពាណិជ្ជកម្ម និងធានាឱ្យបាននូវភាពធន់នៃខែ្សសង្វាក់តម្លៃក្នុងកម្រិតតំបន់ និងកម្រិតពិភពលោក។
(៤). ជាក់ស្តែង កម្ពុជាទទួលបាននូវអត្ថប្រយោជន៍ដ៏ធំធេងពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ ដូចជាក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ាន កិច្ចព្រមព្រៀងសេរីទ្វេភាគី និងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់។ លើសពីនេះ ក៏ត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាវិបត្តិបំណុលដែលធ្វើឱ្យរាំងស្ទះដល់កិច្ចខំប្រឹងប្រែងក្នុងការសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព ។
(៤). ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅតែជាបញ្ហាប្រឈមដែលគំរាមកំហែងដល់មនុស្សជាតិ ហើយប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ គឺជាប្រទេសដែលងាយរងគ្រោះបំផុតពីបញ្ហានេះ។ ដូចនេះសកម្មភាពរួមរបស់ G77 ត្រូវផ្តោតលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិក្នុងកិច្ចខឹតខំប្រឹងប្រែងកាត់បន្ថយបញ្ហាសាកល និងលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍដែលមានភាពធន់នឹងអាកាសធាតុ។
(៥). ទន្ទឹមនឹងការបញ្ជាក់ឡើងវិញពីការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការអនុវត្តតាមរបៀបវារៈនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ យើងត្រូវប្រកាន់យកនូវគោលការណ៍រួម ប៉ុន្តែទទួលខុសត្រូវលើផ្នែកផ្សេងគ្នាទៅតាមសមត្ថភាពរៀងៗខ្លួន ជាមួយនឹងការតម្រូវឱ្យប្រទេសអភិវឌ្ឍរក្សាការសន្យាលើជំនួយដែលដោះស្រាយបញ្ហាអាកាសធាតុ។
(៦). វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ពិតជាចាំបាច់មិនអាចខ្វះបាន ជាមួយសក្តានុពលក្នុងការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ច លើកកម្ពស់សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងបុព្វហេតុនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចមហាបវរធីបតី នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណសម្រាប់ជំរុញការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ដោយផ្តោតលើការកសាងមូលធនមនុស្ស និង វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា សំដៅសម្រេចប្រែក្លាយជាប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០។
(៧). លើកទឹកចិត្ត ឱ្យប្រទេសសមាជិកG77 ទាំងអស់ងាកមកប្រើប្រាស់ថាមពលនៃវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ដើម្បីកសាងអនាគតប្រកបដោយភាពរុងរឿង បរិយាប័ន្ន មានភាពធន់ និងមាននិរន្តរភាពសម្រាប់មនុស្សជាតិគ្រប់គ្នា ។ ការរួបរួមគ្នាធ្វើឱ្យយើងមានលទ្ធភាពអាចបង្កើតពិភពលោកមួយដែលពោពេញដោយការចែករំលែកនូវចំណេះដឹង និងការអភិវឌ្ឍ ស្របតាមខ្លឹមសាររបស់ប្រធានបទ នៃកិច្ចប្រជុំនេះ “កុំទុកនរណាម្នាក់ចោល”។
គួរបញ្ជាក់ដែរថា G77 គឺជាសម្ព័ន្ធនៃបណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងគោលបំណងសំដៅរកដំណោះស្រាយចំពោះបញ្ហាសំខាន់ៗដែលប្រទេសសមាជិកកំពុងប្រឈម ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងចំណោមរដ្ឋជាសមាជិក ៕